แคนเดลาคืออะไร? ค่าความเข้มของแสงสปอร์ตไลท์ LED
พูดถึงหน่วยของแสงสว่างแล้ว คงคิดถึง วัตต์ หรือลูเมน กันเป็นสิ่งแรก แต่ยังมีอีกหนึ่งหน่วยที่ก็สามารถบอกค่าความเข้มของแสงได้เช่นกัน ก็คือ “แคนเดลา” (Candela หรือ cd) ซึ่งเป็นหน่วยวัด “ความเข้มแสงเฉพาะจุด” บทความนี้จะพาคุณไปทำความเข้าใจว่าแคนเดลาคืออะไร มีความสำคัญอย่างไรต่อสปอร์ตไลท์ และแตกต่างจากลูเมนอย่างไร มาลุยกันเลย
แคนเดลาคืออะไร?
ขอย้อนกลับไปที่อดีตซักนิด ในการวัดแสงถือเป็นเรื่องที่ซับซ้อน ทำให้ต้องมีการกำหนดมาตรฐานขึ้นมา คำว่า แคนเดลา มาจากภาษาละติน ที่แปลว่า “เทียนไข” จุดเริ่มต้นของมาตรฐานที่อ้างอิงจากความสว่างของเที่ยน ต่อมาในปัจจุบัน Candela เป็นหน่วยพื้นฐานของระบบหน่วยวัดระหว่างประเทศ (SI Unit) เหมือนกันกับหน่วยเมตร, กิโลกรัม, วินาที หรือแอมแปร์
นิยามอย่างเป็นทางการของ Candela
แคนเดลา คือ “ความเข้มส่องสว่างในทิศทางหนึ่งๆ ของแหล่งกำเนิดแสงที่ปล่อยรังสีเอกรงค์ (monochromatic radiation) ที่ความถี่ 540 x 10^12 เฮิรตซ์ และมีความเข้มพลังงานในทิศทางนั้นๆ เท่ากับ 1/683 วัตต์ต่อสเตเรเดียน”
แปลให้เข้าใจง่ายๆ คือ Candela บอกว่า “แสงมันสว่างจ้าแค่ไหนในทิศทางใดทิศทางหนึ่ง” เป็นการวัดความเข้มข้นของแสงที่พุ่งออกไปในมุมเฉพาะ ไม่ใช่ปริมาณแสงทั้งหมด อย่างไฟสปอร์ตไลท์ ที่เรานิยมใช้ในการส่องเฉพาะจุด
ความแตกต่างระหว่าง Candela และ Lumen
ประเด็นสำคัญที่อาจทำให้คุณสับสน มาดูกันว่าเราสามารถเลือกใช้ยังไงได้บ้างกับการออกแบบแสง และมันสำคัญยังไง
Lumen (lm): ปริมาณแสงทั้งหมดที่ออกมาจากแหล่งกำเนิด
เหมือนกับปริมาณน้ำที่ไหลออกจากก๊อกน้ำทั้งหมด โดยไม่สนว่าน้ำนั้นจะพุ่งไปทิศทางไหน ใช้บอกความสว่างโดยรวมของหลอดไฟ เหมาะกับการประเมินแสงสว่างทั่วไปในพื้นที่ เช่น การคำนวณจำนวนหลอดไฟที่ต้องการเพื่อให้ห้องสว่างโดยรวม
Candela (cd): ความเข้มแสงในทิศทางใดทิศทางหนึ่ง
เหมือนกับ “แรงดัน” ของน้ำที่พุ่งออกจากหัวฉีด ยิ่งหัวฉีดแคบ น้ำก็ยิ่งพุ่งแรงและไกลในทิศทางนั้นๆ แม้ว่าปริมาณน้ำที่ออกมาทั้งหมด (Lumen) อาจจะเท่าเดิม
ใช้บอก “ความจ้า” หรือ “ความพุ่ง” ของแสงในทิศทางที่เฉพาะเจาะจง เหมาะกับการออกแบบแสงที่ต้องการเน้นจุด ส่องสว่างระยะไกล หรือควบคุมทิศทางแสง
แม้จะวัดคนละแบบ แต่ Candela กับ Lumen มีความเชื่อมโยงกัน ผ่านสิ่งที่เรียกว่า “มุมกระจายแสง (beam angle)”
- ถ้าแหล่งกำเนิดแสงมีลูเมน เท่ากัน แต่ แสงโฟกัสแคบ → ค่าแคนเดลาจะสูง
- แต่ถ้าแสง กระจายกว้าง → ค่าแคนเดลาจะต่ำลง
ความสำคัญของหน่วยแคนเดลาต่อสปอร์ตไลท์
- รู้ระดับความเข้มแสงแบบชัดเจน
โคมสปอร์ตไลท์แต่ละรุ่นมี แคนเดลา (candela) ไม่เท่ากัน ถ้าเลือกแคนเดลาสูง ก็หมายถึงความสว่างจุดนั้นเด่นมากเหมาะกับงานส่องสว่างไกล ๆ เช่น ไฟสนาม ป้ายโฆษณา หรือมหกรรมต่าง ๆ
- วางแผนการติดตั้งง่ายขึ้น
พอรู้แคนเดลาแล้ว เราสามารถประเมินหรือคำนวณแสงได้ว่าต้องใช้สปอร์ตไลท์กี่ดวง และติดตั้งเว้นระยะห่างแค่ไหน เพื่อให้ได้แสงกระจายเท่ากัน ไม่มีจุดมืดหรือจุดสว่างเกิน
- เชื่อมโยงกับลักซ์ (Lux)
ลักซ์ (lux) คือหน่วยวัดความเข้มส่องสว่างที่พื้นผิวในหน่วยพื้นที่ การจะคำนวณลักซ์ได้ก็ต้องใช้ค่าจาก แคนเดลา มาคำนวณ ระยะห่าง และมุมกระจายแสง
บทสรุป
Candela ตัวย่อ cd เป็นหน่วยวัดที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในการทำความเข้าใจและออกแบบระบบแสงสว่าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อต้องการ “ควบคุมทิศทางและความเข้มข้นของแสง” การแยกแยะความแตกต่างระหว่าง Candela และ Lumen จะช่วยให้คุณสามารถเลือกโคมไฟที่เหมาะสมกับวัตถุประสงค์ได้อย่า งแม่นยำ ไม่ว่าจะเป็นการส่องสว่างทั่วไป หรือการเน้นแสงเฉพาะจุด อย่างโคมสปอร์ตไลท์ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ตรงใจ มีประสิทธิภาพ และตอบโจทย์การใช้งานอย่างแท้จริง
เพราะแสงสว่างเป็นสิ่งสำคัญในทุกพื้นที่ของชีวิต RICHEST SUPPLY ศูนย์รวมผลิตภัณฑ์แสงสว่างที่มีคุณภาพ ได้มาตรฐาน ไม่ว่าจะเป็นโคมไฮเบย์ สปอร์ตไลท์ โคมไฟถนน หลอดไฟ LED โซล่าเซลล์ และเสาไฟ สนใจสอบถามข้อมูลสินค้าเพิ่มเติมที่ LINE Official Account: @richestsupply หรือ Facebook: https://www.facebook.com/enrichled
