คำศัพท์ที่ควรรู้ เกี่ยวกับหลอดไฟและแสงสว่าง

คุณเคยเจอเหตุการณ์แบบนี้บ้างไหม อยากจะเลือกซื้อหลอดไฟสัก 2-3 หลอดหรืออยากจะซื้อไฟสปอร์ตไลท์ LED สัก 1 ตัว แต่เมื่อไปอ่านรายละเอียดสินค้าแล้วกลับเจอแต่คำศัพท์แปลกๆ ไม่คุ้นหูคุ้นตา เอาไปแปลภาษาก็ยังไม่เข้าใจอยู่ดี ทำให้การเลือกซื้อสินค้าของคุณต้องใช้เวลานานขึ้น แถมยังอาจจะทำให้คุณซื้อสินค้าผิดประเภทมาก็ได้ ดังนั้นในวันนี้เราได้นำคำศัพท์ที่ควรรู้ เกี่ยวกับหลอดไฟและแสงสว่าง มานำเสนอ เพื่อที่จะช่วยให้คุณเข้าใจความหมายของคำศัพท์แปลกๆ เหล่านั้นได้ดียิ่งขึ้น และจะได้ช่วยให้การเลือกซื้อสินค้าของคุณเป็นไปอย่างถูกต้องตามที่ตั้งใจไว้

• Average illuminance ( ค่าความสว่างเฉลี่ย )
  คือค่า illuminance เฉลี่ยบนพื้นที่ใดหนึ่ง
  หน่วย : ลักซ์ Lux [lx] = lm/m2
  สัญลักษณ์ : EAV
• Ballast ( บัลลาสต์ )
  คืออุปกรณ์จ่ายกระแสไฟให้กับหลอดไฟ
  ซึ่งจะทำหน้าที่ควบคุมกระแสไฟให้คงที่

บัลลาสต์

• Candela ( หน่วยความเข้มของความสว่าง )
  หรือที่เรียกทั่วไปว่าแรงเทียน คือหน่วยของความเข้มแสง
  มีตัวย่อเป็น cd คือ ลูเมนต่อพื้นที่แนวรัศมี
• Color rendering index CRI ( ดัชนีการผสมสี )
  ความสามารถของแหล่งกำเนิดแสง ที่จะให้แสงได้ตามธรรมชาติ
  โดยไม่มีการผิดเพี้ยนของสีวัตถุเดิม Color Rendering Index
  หรือ CRI มีค่าตั้งแต่ 0 ถึง 100 (ค่ายิ่งสูงยิ่งดี)

ค่า CRI

• Color temperature ( อุณหภูมิสี )
  คืออุณหภูมิสีที่มีหน่วยเป็นเคลวิน (K) คือสีของแสงที่ปรากฏจากแหล่ง
  กำเนิดแสงที่ความสว่างเท่ากัน โดยแสงที่มีอุณหภูมิต่ำจะให้สีเป็นโทนสีส้ม
  ส่วนแสงที่มีอุณหภูมิสูงจะให้สีเป็นโทนสีฟ้า

ค่าอุณหภูมิสี

• DALI
  ย่อมาจาก Digital Addressable Lighting Interface คือระบบ
  สื่อสารมาตรฐาน ที่ใช้ควบคุมระดับแสงสว่าง และควบคุมการเปิด-ปิด
  บัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์ HFD
• Direct lighting ( แสงสว่างโดยตรง )
  คือแสงสว่างที่กระจายออกมาจากโคมไฟ 90 – 100% ลงไปพื้นที่ทำงาน
  โดยตรง โดยไม่มีการสะท้อนจากวัตถุ หรือพื้นผิวใด ๆ
• Disability glare
  คือแสงแยงตาที่ทำให้ไม่สามารถมองวัตถุเห็นได้
• Discomfort glare
  คือแสงแยงตาที่ทำให้การมองเห็นไม่สบายตา
• Glare ( แสงจ้า )
  ดู Disability glare หรือ Discomfort glare
• Halogen lamp ( หลอดฮาโลเจน )
  คือหลอดไส้ที่มีก๊าซฮาโลเจนเข้าไป เพื่อยืดอายุหลอดไส้ และทนต่อ
  อุณหภูมิที่สูงของไส้หลอด ซึ่งจะมีผลให้อุณหภูมิสีสูงขึ้น และอายุการ
  ใช้งานของหลอดยาวขึ้น โดยหลอดฮาโลเจนจะให้แสงที่เป็นประกาย

หลอดฮาโลเจน

• Halogen LV
  คือหลอดฮาโลเจนที่ใช้ที่แรงดันต่ำ เพื่อความปลอดภัยที่ 6, 12 หรือ
  24 โวลต์
• HFP
  คือบัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์ที่มีการจุดติดแบบวอร์มสตาร์ท ซึ่งมีให้เลือก
  ใช้งานกับหลอดฟลูออเรสเซนต์หลายประเภท
• Horizontal illuminance ( Ehor ) ( ความสว่างในแนวระนาบ )
  คือค่า illuminance บนพื้นผิวแนวระนาบ
• Illuminance (E) ( ความสว่าง )
  คือความสว่างบนพื้นผิวที่ถูกส่องสว่าง มีหน่วยเป็นลักซ์ (lux) หรือ
  ลูเมนต่อตารางเมตร ค่า illuminance ในเวลากลางวันมีค่าประมาณ
  100,000 ลักซ์ ค่า illuminance ในสถานที่ทำงานควรจะมีค่าระหว่าง
  200 ลักซ์ สำหรับงานทั่วไป ที่ไม่ต้องใช้ความละเอียดถึง 2,000 ลักซ์
  สำหรับงานที่ต้องใช้ความละเอียดอย่างมาก
• lndirect lighting ( แสงทางอ้อม )
  คือแสงสว่างที่กระจายออกจากโคมน้อยกว่าหรือเท่ากับ 10% ของแสง
  ที่ออกมาจากโคม ตกลงบนพื้นผิว
• Light output (L.O.R.) ( ไฟส่องสว่าง )
  คืออัตราส่วนของแสงสว่างทั้งหมดที่ออกจากโคมไฟต่อแสงสว่าง
  ทั้งหมดที่ออกมาจากหลอดไฟโดยตรงที่ Light Output Ratio
  นี้จะมีค่าน้อยกว่า 1 เสมอ
• Lumen Maintenance ( การบำรุงรักษาลูเมน )
  คือค่าดำรงค์ความส่องสว่าง ระยะเวลาที่แหล่งกำเริดแสง สามารถคงค่า
  แสงสว่างเมื่อเทียบกับวันเริ่มต้น เช่น L70 คือ ระยะเวลาที่แหล่ง
  กำเนิดแสงคงค่าประมาณ 70% เมื่อเทียบกับวันเริ่มต้น
• Lumen depreciation ( ค่าการลดลงของลูเมน )
  คือการลดลงของแสงสว่างที่ออกมาจากแหล่งกำเนิดแสงตลอด
  อายุการใช้งาน
• Luminance (L) ( ความสว่าง)
  คือความเข้มแสงต่อพื้นที่ของแหล่งกำเนิดแสง ( cd / m2 ) โดยพื้นที่ดังกล่าว
  จะส่องสว่างขึ้น Luminance จะขึ้นอยู่กับทั้งปริมาณของแสง และ
  ค่าความสะท้อนของพื้นผิวของแหล่งกำเนิดเอง
• Lux ( ลักซ์ )
  คือหน่วยของค่าความสว่าง illuminance ของพื้นที่ที่ถูกส่องสว่าง
  1 ลักซ์ เท่ากับ 1 ลูเมนต่อตารางเมตร
• Light-emitting diode (LED) ( ไดโอนเปล่งแสง )
  คืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งสร้างจากสารกึ่งตัวนำ ( Semi Conductor )
  ซึ่งสามารถเปล่งแสงในช่วงที่กำหนด
• Maintenance factor ( ปัจจัยในการบำรุงรักษา )
  คือตัวแปรที่ใช้สำหรับการออกแบบแสงสว่าง เพื่อชดเชยสำหรับ Lumen
  Depreciation ซึ่งเป็นผลมาจากอายุการใช้งานของหลอด และชดเชย
  สำหรับความสกปรกของฝุ่นที่เกาะบนหลอด ซึ่งทำให้ความสว่างลดลง
• MASTERColour CDM
  คือหลอดไฟรุ่นหนึ่งของหลอดเมทัลฮาไลด์ที่มี color rendering ดีเยี่ยม
  และให้แสงสีเหลืองหรือขาวนวล ซึ่งจำให้ความรู้สึกที่ดี MASTER Color
  CDM ใช้กับโคมไฟโปรเจคเตอร์ และดาวน์ไลท์สำหรับงานออฟฟิศ
  และร้านค้าต่างๆ
• Mercury lamps ( โคมไฟปรอท )
  หลอดไฟแรงดันสูงที่ใช้สำหรับโรงงานอุตสาหกรรม และพื้นที่ใหญ่ๆ
  ทั่วไป หากต้องการคุณภาพของแสงที่ดีขึ้น แนะนำให้ใช้หลอดเมทัลฮาไลท์

• Metal-halide lamps (โคมไฟเมทัลฮาไลท์)
  คือหลอดเดี่ยว หรือ ขั่วคู่ที่ใช้ สำหหรับอุตสาหกรรม และพื้นที่ทั่วไป
  และร้านค้าต่างๆ หลอดเมทัลฮาไลท์เป็นการรวมตัวกันระหว่างแสงสีขาว
  ที่มีคุณภาพกับความสว่างที่สูง
• SDW-T
  หลอด White SON หรือ SDW-T ให้แสงที่มีความสว่างมากควบคู่ไปกับ
  ประสิทธิภาพที่สูง และให้ Color Rendering ที่ดีเยี่ยม หลอด SDW-T
  ใช้กับพื้นที่ทั่วไป ร้านค้าที่ต้องการบรรยากาศอบอุ่น
• Sodium lamps SON ( โคมไฟโซเดียม )
  หลอดก๊าซดีสชาร์จแรงดันสูงนี้ จะให้แสงที่มีประสิทธิภาพที่สูงมาก
  โดยส่วนใหญ่จะใช้ในงานอุตสาหกรรม
• Starter ( สวิตซ์อัตโนมัติ )
  อุปกรณ์สำหรับจุดติดหลอดไฟโดยเฉพาะหลอดฟลูออเรสเซนต์ ซึ่งจะทำ
  หน้าที่ให้ความร้อนแก่ขั่วหลอดก่อนการจุดติด และจะสร้างแรงดันสูง
  เพื่อจุดติดหลอด
• Standard deviation of color matching (SDCM) ( ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานของการจับคู่สี )
  ค่าความแตกต่างระหว่างสีส่องสี ถ้าความแตกต่างของสีมากกว่า
  5SDCM ตาเราสามารถมองเห็นอย่างชัดเจน
• Uniformity ratio ( อัตราส่วนความสม่ำเสมอ )
  อัตราส่วนระหว่างค่าต่ำสุดและค่าเฉลี่ยของความสว่างเหนือพื้นที่หนึ่ง
  ( Emin/Eave)
• Vertical illuminance ( ค่าความสว่างแนวตั้ง )
  ค่า illuminance บนพื้นที่แนวตั้ง